Trả lời:
* Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành lập ngày 26/3/1931 do Đảng Cộng sản Việt Nam và chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập.
* Tám đoàn viên TNCS đầu tiên gồm:
- Đồng chí Lê Hữu Trọng, với bí danh là Lý Tự Trọng
- Đồng chí Đinh Chương Long, với bí danh là Lý Văn minh,
- Đồng chí Vương Thúc Thoại, với bí danh là Lý Thúc Chất
- Đồng chí Hoàng Tự, với bí danh là Lý Anh Tự
- Đồng chí Ngô Chí Thông, với bí danh là Lý Trí Thông
- Đồng chí Ngô hậu Đức, với bí danh là Lý Phương Đức
- Đồng chí Nguyễn Thị Tích, với bí danh là Lý Phương Thuận
- Đồng chí Nguyễn Sinh Thản, với bí danh là Lý Nam Thanh.
Câu 2: Từ khi thành lập tới nay Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã mấy lần đổi tên? Bạn hãy cho biết ý nghĩa việc đổi tên gọi của Đoàn qua các thời kỳ?
Trả lời:
*Từ khi thành lập tới nay Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã 06 lần đổi tên.
* Ý nghĩa của việc đổi tên Đoàn qua các thời kỳ như sau:
1. Đoàn Thanh niên dân chủ Đông Dương: Vào những năm 1935- 1936 nhiệm vụ của Đảng và nhân dân ta lúc này là tập trung mũi nhọn đấu tranh chống bọn phản động và tay sai, đòi các quyền tự do dân chủ, cải thiện đời sống. Hội nghị BCH T.Ư Đảng họp tháng 7/1936 đã đưa ra nghị quyết quan trọng nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác vận động thanh niên. Theo đó, Trong thời kỳ Cách mạng từ giữa năm 1936 đến mùa thu năm 1939, Đoàn TNCS Đông Dương mang tên Đoàn Thanh niên dân chủ Đông Dương phù hợp với nhiệm vụ chính trị lúc bấy giờ.
Đoàn Thanh niên dân chủ hoạt động công khai, có cơ quan báo chí riêng, ngoài ra còn thành lập các hội đọc sách, hội văn nghệ, hội thể thao, đặc biệt là hình thành các nhóm nghiên cứu chủ nghĩa Mác, F.Angghen, V.I.Lênin, Goocki….Được sự quan tâm của các Xứ ủy Đảng, phong trào TN và tổ chức đoàn được củng cố, phát triển sâu rộng, có hệ thống từ cơ sở lên đến tỉnh, thành và xứ. Đến tháng 9/1939 đại chiến thế giới lần thứ 2 bùng nổ, thực dân pháp thẳng tay thi hành chính sách đàn áp, khủng bố phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân và thanh niên ta. Tổ chức Đoàn phải trở lại hoạt động bí mật và lấy tên là Đoàn Thanh niên phản đế Đông Dương.
2. Đoàn Thanh niên phản đế Đông Dương.
Trung ương Đảng họp HN lần thứ 6 tại Bà Điểm- Hoóc Môn- Gia Định vào tháng 11/1939. NQ Hội nghị nhấn mạnh giải phóng d6n tộc là nhiệm vụ hàng đầu của CMGP dân tộc, của CM Đông Dương. HN chủ trương lập mặt trận thống nhất Dân tộc phản đế Đông Dương nhằm đoàn kết các tầng lớp nhân dân, các giai cấp và dân tộc ở Đông Dương để dánh đổ đế quốc pháp và tay sai của chúng và tiếp nối sự nghiệp vẻ vang của các tổ chứcTNCS và TNDC trước đây. Đoàn đã xây dựng được cơ sở ở nông thôn, trong nhà máy và các trường học. Trong tình hình mới, tổ chức đoàn hoạt động bí mật và được tổ chức chặt chẽ.
Tháng 9/1940, phát xít Nhật xâm lược Đông Dương, từ đây nhân dân Việt Nam một cổ hai tròng, bị 2 kẻ thù làphát xít Nhật và thực dân Pháp cùng thống trị. Nhưng nhân dân và Thanh niên Việt Nam không chịu khuất phục: tháng 9/1940, khởi nghĩa Bắc Sơn nổ ra; tháng 11/1940, khởi nghĩa Nam kỳ bùng nổ với sự xuất hiện lần đầu tiên lá cờ đỏ sao vàng; tháng 01/1941, nổ ra cuộc binh biến ở đồn chợ Rạng và đồn Đô Lương. Các tổ chức Đoàn thanh niên dân chủ sau đó là đoàn thanh niên phản đế đã vận động thanh niên đi đầu trong các phong trào đấu tranh và khởi nghĩa vũ trang từng phần, báo hiệu một thời kỳ mới: chuẩn bị tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân.
3. Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam:
- Từ năm 1941 lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước cùng với trung ương Đảng trực tiếp lãnh đạo, cách mạng, Đoàn đổi tên thành Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam để phù hợp với nhiệm vụ cứu nước đang được đặt lên hàng đầu. Đoàn phát triển sâu rộng từ Bắc tới Nam và đã tích cực tham gia xây dựng các đội du kích và nhất là tham gia thành lập đội văn nghệ tuyên truyền giải phóng quân. Trong cao trào chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa Đoàn thanh niên cứu quốc đã phát huy mạnh mẽ ở các địa phương, đoàn viên tham gia khởi nghĩa Bắc Sơn va khởi nghĩa Nam kỳ(1941). Đến trước Cách mạng tháng 8/1945 cơ sở Đoàn xây dựng trong nước đặc biệt ở các thành phố lớn: Hà Nội- Huế- Hải Phòng- Sài Gòn.
4. Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam:
Tháng 7/1945, hoà bình được lập lại trên miền Bắc, căn cứ vào tình hình và nhiệm vụ mới, Bộ chính trị trong phiên họp tháng 9/1945 đã chủ trương đổi tên đoàn thanh niên cứu quốc Việt Nam thành Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam và xây dựng Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam thành một tổ chức thực sự có tác dụng là lực lượng dự trữ và cánh tay của Đảng. Nghị quyết có đoạn viết: “Đảng ta là Đảng Lao động Việt Nam. Việc Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam đổi thành Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam sẽ là cho thanh niên phấn khởi, them gắn bó với Đảng và do đó càng quyết tâm phấn đấu đến cùng dưới ngọn cờ của Đảng”. cũng trong nghị quyết này Ban Bí thư trung ương ngày 19/10/1955 đã nêu rõ tính chất, nhiệm vụ vấn đề tổ chức và kế hoạch xây dựng Đoàn Thanh niên lao động Việt Nam, NQ nêu: “Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam là một tổ chức quần chúng tiên tiến của thanh niên Việt Nam, chịu sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng. Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam là trường học của chủ nghĩa Mac- Lênin của thanh niên, là nơi bồi dưỡng lực lượng dự trữ của Đảng, là cánh tay thực hiện mọi chính sách của Đảng”. Quyết nghị của Đảng đã vạch rõ nhiệm vụ của Đoàn trong thời kỳ mới và đề ra kế hoạch xây dựng đoàn là:
“ 1. Đảm bảo tính chất tiên tiến của Đoàn… không kết nạp ồ ạt và tập thể. Nơi nào chưa có điều kiện đổi tên đoàn thì chưa đổi.
2. Làm cho ĐVTN có một nhận thức đúng đắn về Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam. Việc kết nạp đoàn viên hoặc đổi tên đoàn phả dựa trên cơ sở tự nguyện, tự giác của thanh niên.
3. Kết hợp chặt chẽ với việc thực hiện nhiệm vụ công tác chính trước mắt do Đảng đề ra… việc xây dựng Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam cần làm một cách có lãnh đạo và có kế hoạch cụ thể cho từng vùng…”
Quyết nghị nêu kết luận: “ Việc đổi tên Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam thành Đoàn Lao động Việt Nam là một việc rất quan trọng có ảnh hưởng đến việc xây dựng một phong trào thanh niên lớn mạnh trong toàn quốc, đến việc phát triển cơ sở Đảng trong quần chúng lao động và việc hoàn thành những nhiệm vụ cách mạng hiện nay. Các cấp ủy Đảng cần lắm vững đường lối vận động thanh niên của Đảng, trực tiếp lãnh đạo thực hiện nghị quyết này”.
5. Đoàn thanh niên lao động Hồ Chí Minh.
Đất nước ta đang vững mạnh thì ngày 02/9/1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của Đảng và nhân dân Việt Nam, Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới, người sáng lập Đoàn ta qua đời. Toàn thể cán bộ, đoàn viên thanh niên và đội viên thiếu niên, nhi đồng nước ta vĩnh biệt người với nỗi xót thương vô hạn. Bác Hồ và Đảng đã coi sự trưởng thành của lớp thanh niên nước ta là một trong những thành qủa vĩ đại của cách mạng, có quan hệ trực tiếp đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc hiện nay và mai sau. Thực hiện di chúc thiêng liêng của Bác, đáp ứng nguyện vọng của thế hệ trẻ và theo đề nghị của Đoàn Thanh Niên Lao động Việt Nam, nhân dịp kỷ niệm lần thứ 40 ngày thành lập Đảng ( 03/2/1930 – 03/02/1970), BCH T.Ư Đảng đã đề ra NQ cho Doàn thanh niên và đội thiếu niên, Đội Nhi đồng được mang tên bác. NQ nêu rõ “… Thể theo nguyện vọng của thế hệ trẻ nước ta và đề nghị của Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam” BCH T.Ư Đảng Lao động Việt nam quyết định:
- Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam nay là Đoàn thanh niên lao động Hồ Chí Minh.
- Đội TNTP VN nay là đội TNTP Hồ Chí Minh
- Đội Nhi đồng VN nay là Đội Nhi đồng Hồ Chí Minh
Tổ chức đoàn và tổ chức đội được mang tên Bác là vinh dự lớn lao, đồng thời là trách nhiệm nặng nề trước Tổ quốc và nhân dân. Đoàn ta được mang tên Bác Hồ càng làm rõ mục đích và tính chất của Đoàn là đội tiên phong chiến đấu của thanh niên, đi đầu phấn đấu cho lý tưởng cách mạng cao cả của Đảng và Bác Hồ là độc lập, dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
6. Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh
Tháng 4/1975, chiến dịch Hồ chí Minh lịch sử đã kết thúc thắng lợi, giải phóng hoàn toàn miền nam. Ngày 26/3/1976, lễ kỷ niệm lần thứ 45 ngày thành lập đoàn đã được tổ chức trọng thể tại Hà Nội.
Tại lễ kỷ niệm này, tổ chức Đoàn trong cả nước đã thống nhất mang tên chung là Đoàn Thanh niên Lao động Hồ chí Minh. ĐH lần thứ 6 của đảng họp từ ngày 14 đến ngày 20/12/1976 tại thủ đô Hà Nội đã quyết đổi tên Đảng lao động Việt Nam (02/1951) thành Đảng cộng sản Việt Nam và thể theo nguyện vọng của cán bộ, ĐVTN cả nước, Đại hội Đảng lần thứ IV đã quyết định đổi tên Đoàn Thanh niên Lao động Hồ chí Minh (1970) thành Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh. ĐH đã chỉ rõ nhiệm vụ của đoàn và phong trào thanh niên trong giai đoạn mới là: “ Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh phải được xây dựng và củng cố vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, xứng đáng là trường học CSCN của lớp người trẻ tuổi, là cánh tay đắc lực và đội hậu bị tin cậy của Đảng”. Được mang tên Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là một vinh dự và tự hào lớn của toàn bộ cán bộ đoàn viên nước ta. Gần 30 năm trôi qua, kể từ ngày được mang tên Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, tổ chức Đoàn và tuổi trẻ cả nước đã cống hiến hết mình vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đổi mới đất nước, đặc biệt là trong công cuộc đẩy mạnh CNH, HĐH dưới sự lãnh đạo của Đảng vì mục tiêu: dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
